VPN Nedir? Ne işe yarar?
VPN (Virtual Private Network-Sanal Özel Ağ) iki veya ikiden fazla cihazın küresel internete tünelleme protokolleri ile oluşturulan sanal özel ağ üzerinden bağlanmasını sağlayan bir teknolojidir. Bu sanal özel ağ üzerinden seyahat eden veri paketleri aynı zamanda şifreleme algoritmaları ile şifrelenir. Bu şekilde internet bağlantısı güvenli ve gizli tutulur.
VPN ile sanal sınırları aşmanız mümkün. Peki, VPN ile hangi sanal sınırları aşabilirsiniz? VPN ile sanal olarak erişemediğiniz web site ve servislere erişebilir ve kota sınırlarını aşabilirsiniz.
VPN teknolojisi günümüzde oyun konsollarından akıllı televizyonlara kadar birçok cihaz üzerinde kullanılabilmektedir. 1996 yılında yılında iki cihaz arasında oluşturulan özel ağ bağlantısı ile ortaya çıkan VPN teknolojisi başta daha çok şirketler tarafından kullanılsa da günümüzde hizmet olarak yazılım halini almış ve bireyler tarafından sıkça kullanılmaya başlanmıştır.
VPN programı kullanarak akıllı telefonunuzdan, tabletinizden, bilgisayarınızdan ya da oyun konsolundan internete bağlandığınızda cihazınızın internet protokol (IP) adresi VPN programının internete bağlanmak için kullandığı sunucunun sağladığı IP adresi ile maskelenir. VPN ile bu şekilde internette anonim olursunuz. Bu anonimlik fiziken olmadığınız bir yerde sanal olarak var olmanızı sağlar. VPN programları genel olarak dünyanın birçok yerinde konumlanmış sunuculara sahip olur. IP adresi üzerinden gerçekleşen erişim engellerini bu VPN sunucuları üzerinden internete bağlanarak aşabilirsiniz.
Erişime engelli web site denildiğinde akla ilk olarak Wikipedia geliyor. VPN programları ile Wikipedia gibi web sitelere giriş yapabilmenizin yanında coğrafik olarak Türkiye’de hizmet vermeyen web site ve hizmetlerine de ulaşmanız mümkün. Örneğin, Netflix Türkiye film ve TV dizileri Netflix ABD içeriklerine göre telif haklarından dolayı çok farklılık göstermektedir. VPN ile ABD üzerinden internete bağlanarak Netflix ABD içeriklerine ulaşabilmeniz mümkün. Aynı şey, canlı sporlar için de geçerli. Örneğin, 2019 Rugby World Cup’ı VPN ile izlemeniz mümkün. Amerikan Müzik Ödülleri, Grammy ödülleri, Oscar Akademi ödülleri gibi canlı yayınlanan etkinlikleri de VPN ile rahatlıkla izleyebilirsiniz.
VPN ile sanal sınırları IP adresinizi değiştirerek aşıyorsunuz. Bir vekil sunucu da IP adresinizi değiştirebilir ve sanal sınırları aşmanıza yardımcı olabilir fakat VPN’in şifreleme algoritmaları ile sağladığı güvenlik seviyesini sağlayamaz.
VPN programları AES (Advanced Encryption Standard), DES (Data EncryptioN Standard) gibi çeşitli şifreleme yöntemleri ile VPN’in kurulduğu cihazdan VPN sunucusuna ve oradan da küresel internete açılan veri paketlerini şifreler. Bu şifreleme sizi ortadaki adam (Mitm) gibi siber saldırılardan korur. Ortadaki adam saldırısında bağlı olduğunuz Wi-Fi ağına sızan siber saldırgan internet iletişiminizi izleyebilir, kaydedebilir ve hatta değiştirebilir. Örneğin, havaalanındaki ortak Wi-Fi ağına bağlanarak banka bilgilerini içeren bir e-postayı iş arkadaşınıza attınız. Havaalanındaki ortak Wi-Fi ağına sızmış olan siber saldırgan ağda hiçbir güvenlik olmadığı ve veri paketleriniz şifrelenmediği için bu iletişiminizi görebilir. Hatta e-postadaki banka bilgilerini karşı tarafa değiştirerek de gönderebilir.
VPN programları özellikle ortak Wi-Fi ağlarına bağlanırken ekstra bir güvenlik önlemi olarak düşünülebilir fakat her VPN programı vaad ettiği güvenliği sağlayamaz. Ücretsiz VPN programları IP adresinizi değiştirmenize yardımcı olabilir fakat sağladığı güvenlikten emin olmanız mümkün değildir. Ücretsiz VPN programları web aktivitelerinizi kaydediyor ve bu aktivitelerden elde ettiği kişisel veri ve bilgilerinizi üçüncü partilere satıyor olabilir.
Bir siber güvenlik şirketi olan ExpressVPN, AES-256 bit şifreleme ile korunan veri paketlerinin kaba kuvvet saldırısı ile deşifre edilmesinin imkansız olduğunu belirtiyor.
VPN seçerken wek aktivitelerinizi kaydetmeyeceğinden emin olmalısınız. Web aktivitenizin kaydedilmesinin bir sorun olmadığı düşünebilirsiniz. Web aktivitenizden yola çıkarak bir sonraki alışverişinizde ne alacağınızı tahmin edebilen algoritmaların var olduğu günümüzde kasıtlı olarak manipüle edilmeye davetiye çıkartmak istemeyebilirsiniz!
