Nedir Bu Kullanıcı Arayüzü(UI) ve Kullanıcı Deneyimi(UX)
Bu yazımın amacı genelde bu iki kavramı birbirleriyle karıştıran, aralarındaki farkı bilmeyen ve bu iki terimi aynı kefeye koyanlara olayın öyle olmadığına dikkat çekmek içindir.
“Kullanıcı Arayüzünün tasarım ilkesi, görselliktir.”
UI (User Interface – Kullanıcı Arayüzü) tasarımcılar tarafından hazırlanan görselliğin ön planda olduğu bir arayüzdür diyebiliriz. Burada önemli olan kısım tasarımın, müşterinin şart koyduğu ihtiyaçlara göre hazırlanmasıdır. Arayüz tasarımında dikkat edilmesi gereken başlıca maddeler:
- Basit ve anlaşılabilir bir arayüz oluşturma
- Marka kavramını her aşamada akılda tutma
- Grafikleri en etkili şekilde oluşturma
- Tasarıma uygun renk ve yazı fontlarını kullanma
- İçerikleri en uygun ve en etkili şekilde tasarıma yerleştirme
- Tasarımın taslağını oluşturma
Kısaca genel hatlarıyla bildiğimiz görsel tasarımcı özelliklerini bünyesinde bulunduran her kişi aslında Arayüz Tasarımcısı olma yetisine sahiptir.
Kullanıcı Deneyimi ile Kullanıcı Arayüzü çok karıştırılmaktadır. Umarım bu yazı ile birlikte aralarındaki farkı anlayabiliriz. Şimdi gelelim asıl önemli konu olan Kullanıcı Deneyimi kavramına.
Giriş yapmadan önce belirtmek istediğim bir şey var: Yapılan tasarım yani Kullanıcı Arayüzü ne kadar iyi, güzel ve muhteşem olursa olsun Kullanıcı Deneyimi kavramına dikkat edilmeden tasarlanmışsa çok da iyi sonuçlara yol açmaz. Burada, arayüz yani gereksiz mi şimdi diyenler olabilir…Tabiki de kullanıcı deneyimi kadar arayüz de çok gereklidir. İkisi bir bütündür; farklı konuları ve ilkeleri esas alırlar ama iki terimde birbirleriyle ilişkilidir.
“Kullanıcı Deneyiminin tasarım ilkesi, insan odaklı olmasıdır.”
UX (User Experience – Kullanıcı Deneyimi) adında da anlaşılacağı gibi kullanıcı deneyimi dediğimiz alanı içine alır. Yani oluşturulan tasarımı, kullanıcılara göre en iyi şekilde planlamaktır. Kullanıcılara göre kelimesini biraz daha açarsak ne demek istediğimi daha iyi anlayacaksınız. Şimdi Kullanıcı Deneyiminde dikkat edilmesi gereken başlıca maddelere geçelim:
- Kullanıcı testi oluşturma
- Kullanıcı memnuniyetini sağlama
- İçerik stratejisi oluşturma
- Araştırma yapma
- Bilgileri planlama
- Verileri analiz etme
- Site analizini gerçekleştirme
- Prototip oluşturma
Yukarıdaki maddelere baktığımızda her bir maddenin kullanıcının ihtiyaçlarına göre oluşturulduğunu kolayca görebiliriz. Vurgulanmak istenen konu ise siteye gelen ziyaretçilerin en iyi şekilde tanınıp; yapmış oldukları ziyaret şekline göre içerik oluşturulması ve site tasarımında o yönde geliştirmeler ve iyileştirmeler yapılmasıdır. Ziyaretçilerin tanınmasını sağlayan en önemli ve en etkili yol ise kullanıcı testinden geçer.
Kullanıcı testinin sanılandan çok daha fazla yararı olmasına rağmen ülkemizde hala yeterli öneme sahip olamamıştır. Çok az bir kesim tarafından bu test gerçekleştiriliyor.Kullanıcı testinin faydaları:
Oluşabilecek sorunlar çok fazla büyümeden erkenden kontrol altına alınır.
Öngörülemeyen sorunların ortaya çıkmasını sağlar. Bu sayede ilerki zamanlarda karşılaşılabilecek riskler en aza indirilir.
Kullanıcıların geri dönüşlerine göre kullanıcının istekleri en iyi şekilde algılanır ve projede geliştirmeler yapılır. Böylece kullanıcı memnuniyeti büyük ölçüde sağlanmış olur.
Test sonucundaki veriler gruplandırılarak toplanır, analiz edilir ve ilgili alanlardaki hatalar giderilir. Böylece projenin kullanışlılığı arttırılmış olur.
UX; kendi içerisinde tasarımcı, araştırmacı, analist, mimar gibi çeşitli dallara ve görevlere ayrılabilir. Hatta yalnızca tek bir kişi hem UI hem de UX çalışmasını da yürütebilir. Burada dikkat edilmesi gereken tek şey ise bu iki farklı görevde çalışacak olan kimsenin UX ve UI olayını birbirine karıştırmamasıdır. Birinde çalışırken ki kullandığı düşünce şeklini ve hedeflerini diğer görevinde kullanmaması gerektiğini çok iyi öğrenmelidir.
Sonraki yazılarımda görüşmek üzere…
Sağlıcakla kalın.
