Renklerin İnsan Psikolojisine ve Tasarımdaki Etkisi

Merhaba arkadaşlar bu yazımda sizlere hayatımızda normalde fark bile etmediğimiz renklerin insanlar üzerinde ne gibi değişimler gerçekleştirdiğini, neleri temsil ettiğinden bahsettim. Vakit kaybetmeden detaylı olarak inceleyelim.

Artık hepimiz biliyoruz ki grafik tasarım, bir araya geldiğinde hoş görünen birkaç renk seçmekten çok daha fazlasıdır. Renk psikolojisini anlamak ve onu nasıl stratejik olarak kullanacağını bilmek, grafik tasarımın temel prensiplerinden biridir.Ve gerçek anlamda çok önemlidir.

Renklerin İnsan Psikolojisinde Ne İşi Var?

Renkler hayatımızın her saniyesinde bilinçli ya da bilinçsiz olarak, günlük hayatımızda büyük bir rol oynamaktadır. Yürürken gördüğünüz yeşil bir çöp konteyneri trafik ışığında sizi hazırolda bekleten sarı ışık, diğer ürünleri tercih etmeyip daha pahalı olmasına rağmen seçtiğiniz kırmızı bir cips paketi… Bunlar gibi milyonlarca araç için belirlenen renklerin, vermek istediği bir mesaj mı var? Yoksa her şey bir tesadüf müdür? Eğer tesadüftür diye düşünüyorsanız hiç vakit kaybetmeden bu düşünceyi aklınızdan çıkarın. Hayatta hiçbir şey tesadüf değildir peki neden renkler tesadüfen kullanılsın?

Renk, zihin ve davranış üzerinde derin bir etkiye sahiptir. Her renk tonu düşüncelerinizi, seçimlerinizi  değiştirebilecek ve güçlü duygusal tepkiler verebileceğiniz bir mesaj oluşturur.

Bilinçaltınızı ikna edici bir kuvvettir. Dikkat çeker, gözleri rahatlatır veya rahatsız eder. Aynı zamanda çok güçlü bir mesaj gönderir. Yanlış renk geri dönüşü olmayan bir hata olabilir. Doğru renk seçimi ile verilmek istenen mesajın doğru gönderilmesi bir ürünün pazarlanmasını veya yaptığınız işi başarılı kılacaktır.

Farklı renk şemaları insanlarda duygusal bağlantılar oluşturur ve bu da iş dünyası reklamcılığı için doğru rengin seçilmesinin önemini belirtir.

KIRMIZI

İnsanları çabuk karar almaya teşvik edici bir etkisi vardır.Aynı zamanda iştahı açar. Marketlerdeki raflara baktığınızda çoğu ürünün ambalaj renginin kırmızı olduğunu görebilirsiniz. Ve dünyadaki gıda firmalarının genelinin logosunun kırmızı olduğunu rahatlıkla  farkedebilirsiniz; Coca Cola, Pizza Hut, Mc Donald´s, Ülker, Burger King, Lay´s, Algida vb. bu listeyi çok daha uzatabilirsiniz. İstiyorlar ki yemeklerini yerken bile acıkın!    

Bar, gece kulübü tarzı mekanlara yolu düşenler belki dikkat etmişsinizdir, mekana hakim olan renkler büyük olasılıkla kırmızı tonlarındadır. Bunun sebebi insanlar kırmızı fonlu mekânlarda zaman kavramını kaybetmeye başlıyorlar ve kırmızı insan bünyesinde uykusuzluk yaratabiliyor. Uykunuz açılsın zamanı da unutun iştahınız açılsın daha çok için sonra aksın paralar!

Kırmızı, aslında insanlar üzerinde fiziksel bir etkiye de sahiptir, tansiyonu yükseltir ve kan akışını hızlandırır. O yüzden gençliğe hitap eden ürünlerde ve logolarda kırmızıyı tercih ederler. Hatta o beğendiğimiz spor arabalarda da adrenalini, tehlikeyi çağrıştıran kırmızının daha çok tercih edilmesinin sebebi budur.

Fakat şöyle bir şey var ki kırmızı doğada en dikkat çekici renklerden birisi olmasına rağmen, yakından kolaylıkla farkedilirken, uzaktan zor ayırt edilmektedir. O yüzden Avrupa da gökdelenlerin ve yüksek noktaların üzerindeki uçaklar için konulan uyarı ışıkları mavidir.Türkiye de ise hala kırmızıdır.Aynı zamanda polis otolarının üzerindeki ışıkların yarısının mavi, yarısının kırmızı olduğunu farketmişsinizdir. Bunun nedeni de yine ışıkların kırmızı sayesinde yakından, mavi sayesinde uzaktan farkedilebilmesidir.

MAVİ

Kanın akışını yavaşlattığı için sakinleştirici bir renktir. Ülkemizden örnek vermek gerekirse nazar boncuğu bu yüzden mavi taşlıdır. Batı’da da mavinin bu sakinleştirici etkisi sebebiyle intiharları azaltmak için köprü korkuluklarını maviye boyarlar.Batıyı bilemem ama kanı adrenalin ve anksiyete dolu olan Türk halkı için Türkiye’nin tüm sokaklarını maviye boyamak gerek diye düşünüyorum 😀

Mavi, yeme içgüdüsünü azaltan bir renktir. O yüzden fast-food mekanları içerisinde mavi hiçbir şey kullanılmaz. Tüm diyet ürünleri mavi yazılar ve logo kullanırlar. Süt ve süt ürünlerinde de sağlıklı şişmanlatıcı olmadıklarını anlatmak için maviyi ve yeşili tercih ederler.

Mavi ve özelikle lacivert sonsuzluğu, otoriteyi ve verimliliği çağrıştırır. Bu yüzden dünyadaki firmaların yarısından fazlası logolarında maviyi kullanırlar.

Markalaştırmada mavi yaygın olarak kullanılmaktadır ve en çok yönlü renklerden biridir. Genellikle güvenilirlik, güvenlik ve istikrarı iletmek için kullanılır. Açık maviler rahatlatıcı etkiye sahiptir. Parlak mavi enerji verici ve ferahlatıcı olabilir. Koyu mavi veya lacivert ciddi, muhafazakâr ve profesyonel niteliklere sahip olduğu için kurumsal siteler veya güç ve güvenilirliğin önemli olduğu tasarımlar için mükemmel bir seçim olabilir.

SARI

Tüm dünyadaki taksilerin ve araba kiralama firmaları logolarının neden sarı olduğunu düşündünüz mü? Sarı geçiciliğin sembolü olan dikkat çekici bir renktir. Hem dikkat çeksin isteniyor hem de geçici olduğu mesajı verilmek için sarı tercih ediliyor.

Bu sebepten banka amblemlerinde sadece sarıyı kullanmazlar. Paranızın geçici değil, kalıcı olduğunu aşılarlar. Düşünsenize neden ‘paranızı bize yatırın çünkü geri dönüşü olmayacak’ izlenimi vermek istesinler. Gariptir ki ülkemizde sarı rengi kullanan tek banka Vakıfbank´tır. Bu ne cesarettir yiğidim Vakıfbank?

Tasarımlarınız da açık sarılar parlak sarılardan daha çok mutluluk hissi verir. Parlak sarıları vurgu yapmak istediğiniz kısımlarda kullanmanız daha doğru sonuçlar ortaya koyar. Koyu renkli sarılar ve altın sarısı tonları da antika bir görünüm elde etmenize yardımcı olur. Fakat çok miktarda kullanırsanız gözü yoran bir fon elde etmiş olursunuz. Çok güzel bir şey okumuştum sizinle paylaşmak istiyorum.

Sarı, güneş ışığı gibidir, kendinizi iyi hissetmek için orada olmasını istersiniz ama gözünüzün içine girmesini istemezsiniz.

Yani sarı söz konusu olduğunda seçilen tonlar oldukça önemlidir.

SİYAH

Siyah, nötr renklerin en güçlüsüdür.Genelde güç, zerafet ve formalite ile ilişkilendirir. Olumsuz tarafı ise kötülük, ölüm ve gizemle ilişkilendirilebilir.

Aslında siyah, daha usta tasarımlarda ve çok şık tasarımlarda yaygın olarak kullanılır. Siyahla birlikte kullanılan renklere bağlı olarak ya muhafazakar ya da modern, geleneksel ya da sınırların dışında alışılmamış olabilir. Tasarımda, tipografi ve diğer fonksiyonel parçalarda nötr bir renk olduğu için çok yaygın olarak kullanılır. Siyah, bir tasarımda karmaşık ve gizemli bir duyguyu ifade etmeyi kolaylaştırabilir.

BEYAZ

Beyaz, genellikle bir tasarımdaki diğer renklerin daha büyük bir etkiye sahip olmasını sağlayan nötr bir zemin olarak kullanılır. Daha güzel sonuçlar için siyah gibi başka herhangi bir renkle daha iyi kullanılabilir. Minimalist tasarımlarda popülerdir.  Tasarımlardaki beyaz, tasarımda kullanılan diğer motifler ve onu çevreleyen renklere bağlı olarak kış ya da yazı tasvir edebilir.

Beyaz istikrarı, sadeliği, devamlılığı, temizliği ve modern bir kaliteyi simgeler. Aynı zamanda serin ve canlandıran bir his verir.

YEŞİL

Yeşil rengi doğayı temsil eder. Genellikle sağlık, tazeliği veya “tamamen doğal” bir kaliteyi iletir.  Güven vericidir, banka logolarında maviden sonra en çok kullanılan renktir.

Tasarımlarda, yeşil dengeleyici ve uyumlu bir etkiye sahiptir. Zenginlik, istikrar, yenilenme ve doğayla ilgili tasarımlar için uygundur. Açık yeşiller daha enerji verici ve hareketlilik verirken zeytin yeşili doğal dünyanın daha fazla temsilcisidir.  Koyu yeşil ise serveti (veya parayla ilgili olan her şeyi) ve istikrarı temsil eder.

MOR

Asaletin rengidir. Tasarımda koyu mor lüks hayat, zenginlik ve zarafeti simgeler.Açık mor daha tutkuludur, duygusallık ve romantizm ile ilişkilidir.

Mor rengi yaratıcılık ve hayal gücü ile de ilişkilidir.Bu sebeple morun açık tonları olan lavanta, leylak gibi renkler ilham verici etkileri için çalışma odalarında tercih edilebilir. Beyinsel faaliyetleri ve sanatsal düşünceyi arttıran mor, özellikle sanatçıların çalışma ortamları için uygun olabilir.

TURUNCU

Turuncu dışa dönük, heyecan ve mutluluk verici, dinamik, dikkat çekici, çarpıcı ve iç açıcı bir renktir. Kırmızıdan sonraki en sıcak renk olan turuncu gösterişin rengidir.

Gençliği, yaratıcılığı, değişim ve hareketi temsil eder. Turuncu renkler, tasarımlarda kırmızı renk kadar rahatsız edici ve abartı olmadan dikkat çeker. Genellikle daha samimi ve davetkâr olarak kabul edilir.

Bu konu hakkında sormak istediklerinizi yorum yaparak bizlere sorabilirsiniz. Direkt olarak bana da görüşlerinizi belirtebilir ve sorularınızı sorabilirsiniz. Bir sonraki yazımda bu konunun devamı olarak renk teoreminden bahsedeceğim görüşmek üzere. Bilgiyle ve takipte kalın 🙂