Yazılım Lisanslama Çeşitleri Nelerdir ?
Geçtiğimiz günlerde yayınladığımız “yazılım lisanlama nedir” yazımızda sizlere lisanslamanın ne olduğundan ve neden gerekli olduğundan bahsetmiştik. Peki bu lisanslama işlemini nasıl yapacağız? Tek tip lisanslama mı vardır? Nasıl daha verimli bir yol izleriz?
Öncellikle bireysel satın almalarda lisanslama işlemi çok fazla teferruat gerektirmiyor. Bu yüzden bu sorular herkesin aklını kurcalayan sorulardan olmayabilir. Fakat ibre proje ekipleri ya da şirket gibi kuruluşlara döndüğünde en verimli yöntemi bulmak ve uygulamak önem kazanıyor. Tabi en verimli yöntem diyoruz ama tek bir doğru yöntem yok. Hatta öyle ki bu yöntemleri belirlemek ve uygulamak için özelleşmiş kuruluşlar dahi var. Kendiniz için en uygun yazılım lisanslama yöntemini araştırırken yararlanabilmeniz için en popüler yazılım lisanslama yöntemlerinden bazılarını basitçe sizlere sunacağız.
1.MIT
En yaygın kullanılan lisans türlerinden biridir. MIT tarafından yayınlandığı için adı da aynı şekilde MIT olarak geçer. Çok kullanışlıdır.
MIT licence sizi birçok konuda özgür kılar. Yani yazılıma ait kaynak kodu veya derlenmiş yazılımı istediğiniz gibi değiştirebilir, yayabilir, kullanabilirsiniz. Ticari olarak bile kullanımında herhangi bir sorun olmaz. Fakat sizi özgür kıldığı kadar yazılımı geliştirenleri de özgür kılar. Yani bir sorun çıkması durumunda geliştiriciler için herhangi bir yükümlülük söz konusu bile olamaz. Dolayısı ile MIT ile lisanslanmış bir yazılımı gönül rahatlığı ile kullanabilirsiniz. Sadece yazılımın buglardan temizlenmiş, yaygın bir kitle tarafından kullanılıyor olması sizi ilerde çıkabilecek yazılımsal sorunlar konusunda daha rahat ettirecektir.
Ayrıca MIT ile lisanslanmış bir yazılımı kullandığınızda, o yazılıma referans vermeniz gerekiyor.
2. Apache Licence
Apache deyince aklıma direkt özgür yazılım geliyor. Öğrencilik yıllarımdan hatırlıyorum Apacha Tomcat’i. Ön ekinde Apache bulunan bir çok yazılım, alanlarının en iyilerinden halen. Yazılım dünyasına katkıları yadsınamaz gerçekten.
Apache lisansının MIT’den bir farkı yok aslında. Sadece yazılımınızı dağıtırken kullandığınız Apache lisanslı ürünlerin lisanslarını da dağıtımınıza eklemeniz gerekiyor. Yani kısaca emeğe saygı konusu daha önemli tutulmuş bu lisansta.
3. GNU General Public Licence
GNU lisansı da MIT gibi aynı şekilde size yazılımın kodlarına erişim konusunda herhangi bir kısıtlama getirmez. Fakat MIT lisansına göre kullanım açısından bazı kısıtlamalar getirir. Bu kısıtlamaların en önemlisi eğer yazılımında GNU lisansına sahip bir ürün kullandıysanız ve ürünü dağıtmaya başlarsanız sizin yazılımınız da GNU lisansına sahip olmalıdır. Yani yazılımın kendi geliştirdiğiniz kısımlarının da kaynak kodlarını paylaşmak zorundasınız. Dolayısı ile kaynak kodlarını paylaştığınız bir yazılımı ticari olarak satmak zor olacaktır.
Fakat MIT lisansı için aynı durum söz konusu değildir. MIT lisansına sahip bir ürünü kullanarak geliştirdiğiniz bir üründeki kendi kodlarınızı kimseyle paylaşmak zorunda değilsiniz. Yani kısaca GNU lisanslama konusunda kalıtsal davranır.
Bunlar daha onlarcasından sadece bazıları. Kaldı ki paylaştıklarımızın farklı versiyonları da bulunmakta. Fakat burada önemli olan ne olursa olsun lisans detaylarını atlamamak. Unutulmamalı ki üreticinin emeğine ne kadar değer verirsek aldığımız hizmetin kalitesi de o hızda artar.