Bir Girişime Nasıl Başlanmalı? (1)

Girişime başlamadan önce ihtiyacınız olan malzemeler:

İyi bir fikir(idea)

İyi bir ürün (product)

Bunlar girişimcilikte sadece kontrolünü sağlayabileceğiniz faktörler unutmayın ki bir de sizin kontrolünüz dışında gelişen şans faktörü var.

Aslında girişimciliğin formülü şu şekildedir:

Girişimcilik: fikir x ürün x takım x hayata geçirme x şans

Şansı dikkate almazsak bu unsurları iyi bir şekilde yerine getirirseniz başarılı olabiliriz. Biz bu yazımızda başlangıç olarak fikir ve ürün üzerinde duracağız.

Şaşırtıcı olan şudur ki girişimciliğe başlarken şartlar hepimiz için eşit. Bu unsurları gerçekleştirmek genç olmanıza, yaşlı olmanıza, tecrübesiz olmanıza yada tecrübeli olmanıza bakmıyor. Her durumda iyi bir fikriniz varsa, iyi bir ürün geliştirebiliyorsanız ve takımınızı da kurduysanız bunu uygulamak için bir engeliniz kalmıyor.

Girişime “nasıl başlanmalı?” ya geçmeden önce “niye başlanmalı?” buna değineceğiz. Öncelikle şunu bilmeliyiz: Sadece girişim kurmak için girişim kurulmaz. Zengin olmak için belki daha kolay yollar bulabilirsiniz. Girişimi bir sorunu çözeceğinize inanıyorsanız yada yeni bir şeyler ortaya koyabilecekseniz kurmalısınız. En önemlisi de inanmalısınız… Tespitini yaptığınız sorunu çözmenin en iyi yolunun girişiminizi kurmak olduğuna inanıyorsanız girişimi kurun. Zaten siz girişime başlamadan önce eğer tutkuluysanız bunu yapmayı gerçekten çok istiyorsanız önce tutku sonra girişim geliyor.

İyi Bir Fikir

Bugün belki bir fikir için vaktinizi harcamak size saçma geliyor olabilir. Pivotlarla her şey yolunda ilerliyor olabilir. Pivot dediğimiz bir döngü eşiğidir. Pivot döngüsünde startup ilk müşterileriyle veya servis kullanıcılarıyla prototipini hayata geçirerek modelini ispatlamaya çalışır. Bu dönemde genellikle girişimin sunmuş olduğu ürünü veya servisi müşteri veya kullanıcı şekillendirir. Pivot döngüsünden çıkan girişim, iş modelini, fikrini ispatlamış ve artık geniş kitleye açılabilme hakkına sahip olmuştur. Günümüzün başarılı girişimlerine baktığımızda girişim pivotla değil iyi bir fikirle başlıyor.

Bir fikrin tanımı aslında çok geniştir. Pazarın büyüklüğünü, büyümesini, şirketin büyüme stratejisini vb. şeyleri de içerir. Bir fikri değerlendirirken sadece ürünü değil bunları da düşünmelisiniz. Çünkü önemli olan süreklilik yani eğer işler yolunda giderse siz belki de önünüzdeki 10 yıl boyu bunlarla meşgul olacaksınız. Bu yüzden en başından şirketin uzun dönemdeki değerini, sağlamlığını düşünmek önemli.

Plan yapın… Planlar kendi başına işe yaramasalar bile plan yapmak önemli ve değerlidir. Uzun dönemli düşünmek bugün sadece girişim için değil bir çok işte değersiz olarak görülüyor yada kayıp olarak görülüyor. Eğer siz uzun dönemli planlar yapıyorsanız bu sizin üstünlüğünüz olur.

İyi şirketlere bakarsanız hepsi amaç odaklıdır. Birçok insanı yoğunlaşmaya ve üretmeye itmek için, girişimin başarılı olması için, şirketin amacının önemli olması gerek. Bu şu yüzden önemlidir ki iyi bir amaç belirlemek bir fikir olmadan mümkün değil. Amaç odaklı bir fikrin üstünlüğünde ise sizin inanmanız ve amacınıza bağlı olmanız çok önemli. İyi bir girişimi kurmak yıllar sürebilir. Eğer yaptığınız işi sevmiyor, inanmıyorsanız ileride bir noktadan sonra muhtemelen bırakacaksınız. Amaca inanmadan girişimin meşakkatine dayanamayacaksınız.

Amaç odaklı olmanın bir başka faydası da şirket dışındaki insanlar size yardım etmeye daha yatkın oluyorlar. Eğer zor bir projeniz varsa muhtemelen uyduruk bir projeye nazaran daha fazla yardım alacaksınız ve zor bir girişimi başlatmak kolay bir girişimi başlatmaktan daha kolay. Bu kulağa çok mantıksız gelebilir. Şöyle ki eğer girişimiz zorsa muhtemelen daha önce yapılmayan bir şeyi yapıyorsunuzdur ve motivasyonunuz yüksekse takımınızın da bu işi başarma isteği ve heyecanı yüksek oluyor ve onları başarmaya itiyorsunuz. Diğer yandan türev bir girişiminiz varsa yani buna kopya girişim de diyebiliriz zaten var olan bir şeyi yaptığınız için beraber çalıştığınız insanlar da yeni bir şeyler yapmak başarmak için çok fazla istekli ve heyecanlı olmuyorlar.

İyi fikirler oluşturmanın en zor yanı iyi fikirlerin başta kötüymüş gibi görünmesi kulağa hoş gelmemeleridir. Unutmayın eğer fikriniz kulağa hoş gelseydi birçok insan bunun üzerinde çalışmış olurdu. Birçok insan fikrinizi duyduğunda çılgınca ve kötü bulacak buna sevinmelisiniz çünkü bu sizinle rekabet etmeyecekleri manasına geliyor. Peki fikriniz kulağa kötü geliyor ama aslında neden iyi olduğunu bilmeniz gerek, çılgın gibi algılanmanız ama aslında haklı olmanız gerek.

Fikrinizin ilk başta kocaman görünmemesi normal. Girişimcilerin yaptığı bir hata özellikle ilk defa bir girişimde bulunacaklarsa ürünlerinin ve fikirlerinin ilk versiyonunun çok büyük gözükmesini isterler. Aslında önce ufak ve özel bir pazara yayılmalı sonra oradan büyümelisiniz. Bunları düşünürken pazarın ilerideki durumunu da göz önünde bulundurmalısınız. Gireceğiniz pazarın bugün ki büyüklüğüne takılmayın, bulunduğunuz pazarın nasıl büyüyeceği ilerde ne konuma geleceği daha önemli. Tabi pazarın herhangi bir sebepten dolayı durabileceği de göz önünde bulundurulmalı.

Eğer girişimci ki o bir öğrenciyse; hangi pazarın daha hızlı büyüyebileceğini, ilerde ne duruma geleceğini senden daha yaşlı olanlara göre daha iyi tahmin edebilirsin. Ama anlamakta güçlük çektiğin bir nokta var ki oda eğer bir pazar oluşmuyorsa o pazarı zorla oluşturamazsın. Girişiminde pazar dışında her şeyi değiştirebilmen mümkün. Bunun için biraz düşün. Peşinden koştuğun pazar ilerde ne hale gelecek?

Hala iyi bir fikrin peşindeyiz… Genel olarak kendi ihtiyacınız olan bir şeyi yapmanız en iyisi. Bir müşterinin ihtiyaçlarını anlamak yerine kendiniz için yapmanız sizi avantajlı kılar. Eğer başkasının ihtiyacı olan bir şey yapıyorsanız mümkün olduğu kadar müşteriye yakın olmaya çalışın.

Girişim fikirlerinde ters mantık gibi gözüken bir nokta ise, fikirlerin anlatılmasının ve anlaşılmasının çok kolay olması. Eğer fikrinizi anlatmak birkaç cümleden uzun sürüyorsa bu fikrinizin karmaşık olduğunun göstergesidir. Anlatması çok az kelimeyle kolay olmalı.

En iyi fikirler genelde olağan şirketlerden bir noktada farklıdır. Herhangi bir firmanın kopyası olmaya çalışan ve çok az farklılığı olan veya uydurma farklılığı olan, “güzel tasarım için x olacağız” gibi fikirler genelde batar.

İyi Bir Ürün

İyi bir ürün müşteri hizmetlerini ve ürünün açıklamasını içermektedir. Sizin yaptığınız ve müşterinin etkileşim gösterdiği her şey. İyi bir şirket kurmak için önce iyi bir fikri iyi bir ürüne çevirmeniz gerek. Bir kurucunun en önemli görevlerinden biri şirketinin iyi ürün yaptığından emin olmasıdır. İyi bir ürün çıkarana kadar hiç bir şey önemli değil. Bugün taze girişimciler hep bilgisayarın başında işiyle uğraşırlar ve müşterileriyle ilgilenirler, olması gereken bu. Eğer sizin durumunuz böyle değilse bundan şüphe duymalısınız.

Kullanıcıların sevdiği bir şey yapmak

İyi bir ürün geliştirirken tamamen hayatınızın gecesini gündüzünü ürüne yoğunlaştırmayın. Ara verin, sporunuzu yapın, müşterilerinizle konuşun ve tabii ki uyuyun. Müşterilerle etkileşim içinde olmak çok önemli ! Bugün kağıt üzerinde mükemmel görünen birçok şirket batıyor. Çünkü kullanıcının istekleri göz önünde bulundurulmadan, onların kullanmayı tercih etmeyeceği ürün geliştiriliyor. Kullanıcının isteklerini göz önüne aldınız, sonrasında az sayıda kullanıcının sevdiği şeyi yapın. Az insanın çok sevdiği bir şeyden çok insanın sevdiği bir şeye geçmek daha kolay. Genelde girişimci hemen herkesin tercih edebileceği, kullanmak isteyeceği bir şey ortaya çıkarmak ister. O halde girişimci gördüğünüz gibi birçok hata yapabilir. Peki kullanıcıya ürünü sundunuz, memnun olup olmadığından nasıl emin olacaksınız ? Bunun işe yarayıp yaramadığını bilmenin bir yolu ise büyümeniz ağızdan ağıza olacak yani bir nevi viral pazarlama yapmış olacaklar .Eğer insanlar ürününüzü severek kullanıyorsa arkadaşlarına tavsiye edecekler, çevrelerine söyleyecekler. Satış ve pazarlama çok önemli. bu arada rakiplerinizin de çok para kazanmasından yada gelecekte ne yapacaklarından çekinmeyin, endişelenmeyin çünkü bugün çok az girişim rekabetten ölüyor. Çoğunun ölme sebebi müşterinin isteklerine duyarsız kalmaları.

İyi bir ürün oluşturmak için kullanıcının geri bildirimine ihtiyacınız var. Geri bildirim için de ürününüzü kullanabilecek küçük gruplar bulun, içlerine girin ve neler yaptıklarına bakın ve onları ürününüzü kullanırken izleyin. Mümkün olduğunca kendinizi onlara sevdirin çünkü onlar ilk kullanıcılar ve sizin destekçiniz olacaklar. Aslında bu bir döngü ürünü geliştirdiniz ve kullanıcıya sundunuz geri bildirim aldınız ve geri bildirimle tekrar geliştirdiniz ve tekrar kullanıcıya sundunuz…. Kullanıcıya neyi sevip neyi sevmediğini sorun ve ürününüzü almak isteyip istemeyeceğini, alırsa niye alacağını ve kaç para verebileceğini sorun. Bunun dışında şirketiniz batsa üzülüp üzülmeyeceklerini, arkadaşlarına ürünü önerip önermeyeceklerini, önermeleri için neyin gerektiğini yada şimdiye kadar ürününüzü birisine önermişler mi bunları öğrenin. Mümkün olduğunca bu geri bildirim sürecini kısa tutun. Ürününüz böylece kısa sürede gelişir; ürünün gelişmesi sizin gelişmeniz, şirketin gelişmesi demek. Özellikle yazılım girişimlerinin en büyük avantajlarından biri geri dönüşüm döngüsünü çok kısa yapabilmeleri. Aslında bu geri bildirim döngüsünü şirketin her kademesinde her işte uygulamalısınız. İşler ne kadar hızlı olursa sizin için o kadar iyi.

İyi kurucular kendileri ve kullanıcıları arasına kimseyi koymazlar. Bu kurucular kurulumun ilk günlerinde pazarlama, satış ve müşteri hizmetlerini kendileri yaparlar. Bu tür işler için hemen birilerini işe almak çok yanlış. Bunları kendiniz yapmanız gerek.

Bir şirkette kurucu ne üzerinde durursa şirket de onu yapar. Örnek verecek olursak eğer bir internet hizmetiyle uğraşıyorsanız kesinlikle şirket içinde toplamda elde ettiğiniz üye sayısını konuşmayın ve kimsenin de bu tür şeylere yoğunlaşmasına izin vermeyin; bunun yerine aktif üyelerin büyümesine, aktiflik seviyelerine bakın.

Yazının devamına buradan ulaşabilirsiniz….