Php Projeleriniz İçin Laravel Framework
Laravel Framework‘u temelinde MVC yani Model-View-Controller yapısını kullanan açık kaynak kodlu web uygulama iskeletidir. Bu Framework PHP ve OOP ‘den faydalanır.
Laravel versiyon 4 ile birlikte bağımlılık yönetimi için Composer‘i tercih etmiştir. Composer’in bağımlılık yönetimi olduğunu söylediğimiz cümleden çıkarabilirsiniz. Peki bağımlılık yönetimi nedir? Bağımlılık yönetimi projenizin kullandığı kütüphaneleri tanımlamaya, indirmeye ve güncellemeye yarayan bir paket yönetim sistemidir. Bunu basit bir şekilde anlatmam gerekirse: Örneğin bir projeniz için Laravel’i seçtiniz. Aslında Laravel projesi birden çok kütüphane içeriyor. Bu içindeki kütüphanelerde başka kütüphanelerden yararlanıyor. İşte böyle iç içe birden çok kütüphaneler olabilir. İşte bu bağımlılık yönetimi sayesinde kütüphaneler birbirine karışmadan sıkıntısız olarak kullanılabiliyor. Laravel’in versiyon 4’le bu sisteme geçtiğini tekrardan hatırlatalım.
Laravel yine versiyon 4 ile birlikte DOctrine, Monolog gibi paketlerin yanında web iskeletini kullanan komponentler için Symfony2 paketlerinden yaralanmaktadır. Bunu da composer ile laravel projesi oluştururken indirilen bağımlılıklar arasında Symfony2 olduğunu görerek anlayabilirsiniz.
Laravel versiyon 5’le beraber dizin yapısında büyük bir değişiklik yapmış ve PSR-4 standartlarına daha uyumlu bir yapıya getirilmiştir. Şimdi burada yine bir parantez açalım ve PSR-4’ün ne olduğundan bahsedelim. PSR’ın uzun yazılımını hatırlayamayacağım. Ancak bildiğim şu ki PSR php’nin standartlaştırılmasıdır. Yani bu standartlara uyarak bir proje geliştirirseniz başkaları bu projeyi çok daha rahat okuyacağı anlamına geliyor. Uzun lafın kısası ortak bir yazım dili oluşturmak ve okumayı kolaylaştırmak. Büyük firmalar ve Frameworkler bu standartları kullanarak iş yaparlar. Bu standartları internet üzerinden ayrıntılı bulabilirsiniz. Standart derken çok karışıkmış gibi gelmesin örneğin true,false,null gibi ifadelerin küçük yazılması, operatörler ve değişkenlerin arasında bir boşluk bırakmak gibi.
Laravel Model-View-Controller yapısına sahip olduğunu söylemiştik. Laravel’de veritabanındaki her bir tabloya karşılık gelen bir model sınıfı bulunur. Bu sınıf kullanılarak oluşturulan nesneler ile akıcı arabirim (fluent interface) kullanılarak sorgular oluşturulabilir.
Başka bir özellik ise rotalardır. Bu özellik çok hoşuma giden özelliklerden biri oldu. Rotalar sayesinde adres satırından girilen urlleri belirleyebiliyoruz. Yani girilen adresin nereye yönleneceğini belirleyebiliyoruz. Bu da ileride yapılacak SEO çalışmalarında bizlere büyük kolaylıklar sağlayabilir.
İçinde birçok hazır yapı bulunuyor. Örneğin kullanıcı girişi yapacaksanız şifremi unuttum gibi yapılar mevcut.
Önemli özelliklerden biri de bence data seeder özelliğidir. Bu özellik sayesinde veritabanına otomatik veriler oluşturabiliyoruz. Bu sayede sitemizi test ederken büyük kolaylık sağlıyor.
Otomatik sayfalama desteği ile dizi ya da veritabanı sonuçları kolayca sayfalandırılabilir.
Eminim ki daha bahsetmediğim bir sürü özellik mevcuttur. Daha detaylı bilgi için Laravel’in dokümantasyonuna bakabilirsiniz.
Gelelim Laravel kurulumuna: Laravel kurmak için öncelikle, eğer php’lye uğraşıyorsanız Wamp Server veya Xampp’ı duymuşsunuzdur. Bunlardan biri bilgisayarınızda olmalı. Yani bir PHP projesini ayağa kaldırabiliyor olmalısın. Bir sonraki adımda ise composer kurulu olması gerekiyor. Composer indirme sitesine giderek sisteminize uygun bir composer kurulumu gerçekleştirebilirsiniz.
Composer kurarken dikkat etmeniz gereken noktalardan birisi php yolunun doğru verilmiş olması gerekir. Eğer composer kurduysanız aşağıdaki adımlara geçebilirsiniz.
Windows için kurulumu:
İlk olarak Komut İstemine girin. Win + X menüsünden ulaşabilirsiniz.
Daha sonra cd C:\xampp\htdocs yazarak projeyi oluşturacağımız dizine geçin. Wamp server kullananlarda benzer şekilde www dizinine geçiş yapması gerekiyor.
Daha sonra komut satırına composer create-project laravel/laravel projeismi yazarak laravel’in indirilmesini bekliyoruz. projeismi kısmını istediğiniz gibi değiştirebilirsiniz.
Kurulum tamamlandığında sanal sunucunuzu çalıştırıp, adres çubuğuna http://localhost/projeismi/public/ yazarak kurulumun sorunsuz çalıştığını kontrol edin. Aşağıdaki resime benzer çıktı aldıysanız sıkıntı yoktur.
Laravel çok önemli PHP Framework’tür. Eğer php çalışıyorsanız muhakkak öğrenmenizi tavsiye ederim. Laravel’in sitesinde bulunan dokümantasyonu inceleyerek daha ayrıntılı bilgi elde edebilirsiniz. Yine Laravel’in sitesinde üst menüde Laracast adlı bir link bulunuyor. Bu linkte de gayet güzel anlatımlar mevcut.
Bu konu hakkındaki düşüncelerinizi yorum yaparak bizlerle paylaşabilirsiniz. Bol özgür yazılımlı günler dilerim 🙂